Vellen

Tijdens een toerskitocht plak je onder je ski een stijgvel dat er voor zorgt dat je tegen een helling omhoog kunt lopen.

Stijgvellen waren vroeger van zeehonden bont. Je haakte de vellen onder je ski’s en door de haartjes van het bont kon je niet terugglijden bij het omhooglopen de berg op. Moderne vellen zijn niet langer van zeehondenbont maar het principe is nog steeds het zelfde. Er zijn veel soorten vellen op de markt. Tegenwoordig zijn de vellen voorzien van een lijmlaag waarmee ze onder je ski plakken. Daardoor glijden ze in de zijdelingse richting niet weg. Bovendien worden ze bij de tip van de ski vastgehaakt en zit er ook bij het eind van de ski een beugel of riem die het vel op zijn plaats houdt.

Er zijn drie soorten materiaal waar je uit kunt kiezen:

• mohair: dat is gemaakt van de haren van een soort berggeit. Mohair vellen hebben minder weerstand tijdens het naar voren glijden, dus dat loopt comfortabel.
• nylon: is veel slijtvaster dan mohair, maar glijdt minder goed.
• mix: een compromis tussen deze twee.

Sommige mensen zweren bij de nylon vellen van Black Diamond, omdat die een enorme grip op ijzige hellingen zou hebben en dat is fijn als je moet klimmen. De meeste Nederlanders polderen zichzelf naar een mixvel. We zijn benieuwd naar jouw ervaringen.

Vellen met lijm: zorgvuldigheid vereist

Vellen zijn lastige dingen die een omzichtige behandeling vereisen. De lijm plakt  meestal heel goed op die momenten dat je het niet wil, en laat los op momenten dat je zou willen dat ze muurvast plakken. Je moet de vellen altijd goed schoon houden. Zodra er vuil op de lijm komt plakt het daar niet meer. Bovendien veroorzaken ongerechtigheden kleine bobbels in het loopvlak. Als de sneeuw hard is, dan slijten de haren op die plek heel snel weg. Schoonhouden dus! Vooral als het hard waait, kan het echter een heel gedoe zijn om de vellen in bedwang te houden.

Vroeger werden de vellen altijd met de plakzijde tegen elkaar aan geplakt. De ski's worden echter steeds breder, en dat geldt dan ook voor de vellen. Het plakoppervlak is inmiddels zo groot, dat je de vellen dan bijna niet meer uit elkaar krijgt. Op de brede vellen van Black Diamond zit inmiddels in het midden een lange strook die niet plakt. De meeste mensen kiezen er voor om een netje (lange strook gaas) te gebruiken als ze de vellen opbergen. Dat wordt op de lijmlaag gelegd, zodat die beschermd is en niet overal aan vastplakt. Handig is om de lengte van het gaas te beperken tot iets meer dan de helft van de lengte van het vel. Bij het verwijderen van de vellen, zet je de ski verticaal en trekt eerst de onderste helft van het vel los. Daar plak je het netje op. Vervolgens trek je de rest van het vel los en vouwt het dubbel. Daarna kan het gelijk in de rugzak en kun je aan de volgende ski beginnen.

Ervaringstip: Zet bij een Diamir-binding eerst de hiel van de binding vast voordat je het vel lostrekt. Dan worden de stoppers naar beneden gedrukt en begint je ski niet alvast zelf aan de afdaling wanneer je hem zonder vel neerlegt. Verticaal in de sneeuw steken kan ook een goed idee zijn. Bij een Dynafit-binding eerst het hakstuk verdraaien, zodat de stoppers loskomen.

Als de lijm heel erg koud wordt, dan is het bijna onmogelijk om het vel nog op de ski te laten plakken. Het kan daarom slim zijn om de vellen in je jas te bewaren. Dan blijven ze lekker warm.

Je moet verder proberen om de vellen altijd droog te houden. Als de vellen nat worden, dan vriest er vroeg of laat van alles aan vast. Je moet daarom proberen om de vellen elke avond goed te laten drogen. Anders heb je een probleem wanneer je 's morgens in de vrieskou stapt. Tijdens een tocht loop je vaak afwisselend in de warme zon en op schaduwhellingen waar het flink vriest. Als de sneeuw dan ook nog een beetje plakkerig is, dan heb je een ideale situatie voor enorme sneeuwklonten die onder je vel willen blijven plakken. Dan is de lol van het lopen snel voorbij. Mocht zich dat voordoen, dan kun je alle sneeuw zo goed mogelijk verwijderen, bijvoorbeeld met de botte kant van een mes. Vervolgens neem je een klein waxblokje en wrijf je op alle verdachte plekken een beetje wax. Als je de wax een beetje opwarmt in je broekzak, dan werkt dat het beste. Altijd met de haren mee werken. Colltex heeft speciale vellenwax, maar in geval van nood werkt gewone skiwax ook. Eén blokje wax per groep is voldoende om een hoop leed te voorkomen.

Vellen zonder lijm

Er zijn tegenwoordig diverse merken die vellen leveren waar geen traditionele lijmlaag op zit. Het vel plakt aan de ski dankzij een speciale coating die wel aan het belag van de ski plakt, maar niet aan allerlei andere objecten. Je zou ze naar verluid zelfs onder de kraan kunnen afspoelen. Dat klinkt fantastisch. Wie heeft er ervaringen mee?

Heb jij droevige ervaringen met je vellen? Hieronder kun je een keer lekker uithuilen of tips vragen van anderen! Ben jij thuis al met strijkbout en wax in de weer om je vellen preventief te impregneren? Laat even weten hoe dat bevalt.

Lees in dit artikel wat je kunt doen als je vellen niet meer willen plakken.